Patrick Baesjou, chemicus en docent-onderzoeker, Hogeschool Utrecht  

Wanneer huisschilders over een aantal jaren gebruik maken van verf zonder milieubelastende pigmenten en kleurstoffen, kunnen míjn studenten zeggen dat ze daaraan meegewerkt hebben. Dat zit zo: als instituut werken we het liefst met échte praktijkgerichte onderzoeksomgevingen. Dat is leerzamer en motiveert studenten. Dus zijn we altijd op zoek naar samenwerkingspartners, ‘opdrachtgevers’.

Het Nederlandse Hoekmine B.V., dat biotechnologisch speur- en ontwikkelingswerk doet, is zo’n partner. Daar ontdekte onderzoeker Colin Ingham bacteriën die kleur kunnen reflecteren én op een natuurlijke manier afbreekbaar zijn. Het kleureffect is vergelijkbaar met het schild van groene torren, blauwe vlinders of de verentooi van een pauw. Die hebben van zichzelf geen kleur, maar bestaan uit microscopisch kleine opgestapelde schubjes. Het licht dat daarop valt, reflecteert meerdere kleuren. ‘Irisering’ heet dat.

De ontdekte bacteriën stapelen zich op een soortgelijke manier op. Dat biedt mooie kansen. Niet alleen omdat bestaande kleurstoffen dit iriserende effect niet zo intens produceren. Maar ook omdat bacteriën niet giftig of milieubelastend zijn. Nou is het kweken van die bacteriën relatief eenvoudig. Samen met studenten onderzoek ik hoe je ze ergens op aanbrengt zonder het patroon te beschadigen. Én we zoeken naar een manier om die kwetsbare laag met een duurzame coating te beschermen. We hebben de bacteriën nog niet in een verf verwerkt, maar dat wordt wel de volgende stap …

Innovation lab voor mkb

Sinds 2017 ben ik aan de Hogeschool Utrecht verbonden. Daarvóór werkte ik lange tijd bij Philips Research. De kans die ik hier kreeg om onderzoek, onderwijs én het beroepenveld te combineren heb ik met beide handen aangepakt. Jonge mensen die we hier opleiden, zijn hands-on en praktijkgericht. Dat spreekt me aan. Zeker als ze enthousiast en gemotiveerd zijn.

Wat verder in deze baan bijzonder is, is dat je via stages veel bedrijven van binnen ziet. Minder leuk van het onderwijs vind ik in het algemeen dat de kosten hoog zijn en de budgetten krap. Dat wringt weleens. Gelukkig hebben we een heel nuttige samenwerking met het bedrijfsleven. Wij beschikken over een ‘innovation lab’ waar het mkb onderzoeksvragen neerlegt. Die pakken we samen op. Wij stellen onze apparatuur en faciliteiten beschikbaar; zij verzorgen delen van de studentenbegeleiding.

Download het volledige interview