Gastcolumn van Frank Dietz, Planbureau Leefomgeving

“Circulaire economie: waar staan we en wat is hieraan ongemakkelijk?”, dat is de titel van de gastcolumn in Verf & Inkt Magazine van Frank Dietz, Hoofd thema Circulaire Economie bij PBL. “Uit de laatste Integrale Circulaire Economie Rapportage (ICER) van het PBL van 26 januari  blijkt dat er nog veel moet gebeuren voor onze economie werkelijk circulair is. Niet alleen bij de overheid, maar ook bij het bedrijfsleven.” De weg daar naar toe is via drang en dwang.

“Veel problemen in onze leefomgeving zijn te herleiden tot een verspillende omgang met grondstoffen, zoals ijzererts, aardolie en hout. Bedrijven verwerken deze grondstoffen in industriële processen tot materialen en (half)producten waarna ze uiteindelijk in afvalstromen terechtkomen. Hierbij ontstaan emissies naar lucht, water en bodem, met ongewenste effecten, zoals de plastic soep in oceanen, versnelde klimaatverandering, grote afvalbergen en biodiversiteitsverlies.

Deze milieuproblemen zouden afnemen als grondstoffen radicaal efficiënter worden gebruikt. Denk aan het repareren van producten zodat ze langer meegaan, het verbeteren van het productontwerp en het productieproces zodat minder grondstoffen nodig zijn. [..] Een volledig circulaire economie komt niet vrijwillig tot stand en dat geldt ook voor een aanzienlijke reductie van het gebruik van nieuwe grondstoffen. Verplichtende instrumenten zijn nodig: ‘drang en dwang’ dus. Denk aan beprijzen, zoals een belasting op het gebruik van fossiel als grondstof voor kunststoffen. Of normeren, zoals de verwerking van een verplichte hoeveelheid recyclaat in producten, of het eisen van een circulair ontwerp bij het verlenen van subsidies. “

Lees de volledige column in Verf & Inkt Magazine #66