Chemicals Strategy for Sustainability

De Europese Commissie wil de wetgeving voor chemische stoffen vereenvoudigen én versterken om enerzijds de bescherming van mens en milieu te vergroten en anderzijds het concurrentievermogen van de chemische industrie in Europa te vergroten. Om dit te bereiken heeft de Europese Commissie op 14 oktober 2020 de Chemicals Strategy for Sustainability (CSS) gelanceerd.

De implementatie van de Chemicals Strategy for Sustainability (CSS) valt nauw samen met de strategieën voor biodiversiteit en voor ‘Farm to Fork’, en het ondersteunt de realisatie van het ‘Circular Economy Action Plan’. Uiteindelijke doelstelling is om nul emissie te realiseren in Europa. De CSS is veelomvattend met nieuwe plannen en revisies van bestaande wetgeving.

De impact van deze maatregelen is groot voor de fabrikanten van verf, drukinkt, lijm en kit. Elke fabrikant put voor de productie van hun mengsels uit een 'eigen' set aan grondstoffen die al snel 1.000 tot 2.000 verschillende stoffen bevat. Voor de industrie als geheel beslaat dat zo’n 4.000 stoffen.
Vervanging van één stof leidt doorgaans tot herformulering van het recept voor het héle mengsel, omdat de stoffen in verf, drukinkt, lijm en kit secuur op elkaar zijn afgestemd. De aanpassing van een recept duurt jaren: meestal twee tot drie jaar, en in uitzonderingsgevallen zelfs tien jaar.

Nieuwe concepten in REACH-revisie

Mixture Assessment Factor (MAF)	De MAF is een extra factor die moet beschermen tegen het risico van blootstelling in het dagelijks leven aan meerdere chemische stoffen, het zogenoemde cocktail effect. Doelstelling is om de blootstelling aan onbedoelde chemische mengsel te beheersen. De Europese Commissie kijkt nu (2023) naar een MAF van 5 (op RCR) voor stoffen onder REACH-artikel 14.4 die zijn geregistreerd voor > 1000 ton per jaar. De Europese verf- en drukinktindustrie stelt voor dat de MAF wordt ingezet voor gebieden waar de meeste zorg is en dat er een adequate overgangstermijn komt voor een soepele transitie.
Generic Risk management Assessment (GRA)	Bij de algemene risicobeoordeling (ook wel aangeduid als ‘hazard-based approach’), worden chemische stoffen niet beoordeeld op basis van hun individuele eigenschappen, maar als groep van vergelijkbare stoffen. Er wordt alleen gekeken naar de intrinsieke gevaareigenschappen, ongeacht waar en hoe ze worden gebruikt. Naast de generieke risicobeoordeling (uitbreiding van art. 68-2) kent REACH de specifieke risicobeoordeling (art. 68-1).
Polymers Requiring Registration (PRR)	De Europese Commissie werkt binnen REACH aan de uitbreiding van de registratievereisten voor polymeren. Deze zijn nu nog vrijgesteld van registratie. De Commissie overweegt om uitgebreide data te vragen.
One substance, one assessment (OSOA)	Nu wordt één stof voor verschillende wetgeving opnieuw beoordeeld wat leidt tot verschillende resultaten, bijv. anti-roos shampoo met 1000 ppm ZnPt mag wel (cosmeticawetgeving), verf met 100 ppm ZnPt mag niet (REACH). One Substance, One Assessment moet dit integreren met als hoofdprincipes: centrale coördinatie, (betere) verdeling tussen instanties, toegang tot alle beschikbare data in hetzelfde format.

Essential use

In de Chemicals Strategy for Sustainability (CSS) is vastgelegd dat criteria voor ‘essentieel gebruik’ worden ontwikkeld. Het concept komt uit het Montreal Protocol en is bedoeld om de procedure voor restrictie en autorisatie van gevaarlijke stoffen te vereenvoudigen

Het ‘essential use’ concept wordt toegepast op de meest schadelijke stoffen (denk aan CMR, hormoonverstorende stoffen, persistente stoffen). Doelstelling is om het gebruik van deze stoffen uit te faseren en het gebruik ervan alleen toe te staan als ze essentieel zijn.
Een stof wordt beschouwd als essentieel als:

de stof noodzakelijk is voor de gezondheid, veiligheid of noodzakelijk (critical) is voor het functioneren van onze maatschappij, en
er geen acceptabele alternatieven zijn vanuit het oogpunt van milieu en gezondheid.

Om vast te stellen of een stof essentieel is, wordt gekeken naar het gebruik van de stof. Het gaat dus om de technische functie van de stof in een specifieke toepassing en niet om de essentie van het product waarin het wordt toegepast.

Meer over REACH