Interview met hoogleraar Wesley Browne, Rijksuniversiteit Groningen
Biobased grondstoffen zijn nog niet verkrijgbaar in de hoeveelheden en kwaliteit nodig voor beschermende coatings, stelt de Groningse hoogleraar Wesley Browne. Volledig overschakelen van fossiel naar bio-based is voorlopig nog niet haalbaar. “Het kan toch niet de bedoeling zijn het regenwoud te vervangen voor olieplantages.”
Dat Wesley Browne complexe mengsels zoals verf onderzoekt, is toeval. “Ik vulde het centrale aanmeldformulier voor de universiteit verkeerd in; mijn eerste keuze was civiele techniek en dat kon met mijn resultaten.” In het Ierse onderwijssysteem betekende het foutje of chemie studeren of een jaar wachten. Browne popelde om het studentenleven in de grote stad, Dublin, te ontdekken en startte dus. “Ik vond de studie zo boeiend dat ik gewoon door ben gegaan. En ik heb er nooit spijt van gehad. Een ‘happy accident’, noem ik het maar.”
Waarom richt juist uw onderzoeksgroep zich op deze alternatieve ingrediënten?
Coatings zijn een soort magische mengsels. De formulering is vaak het resultaat van decennialange optimalisatie. Ze bevatten veel componenten die samen de gewenste eigenschappen geven. De formulering biedt voldoende tijd om de coating te verspreiden op het oppervlak, de lage viscositeit zorgt daarbij voor een egale laag. Vervolgens hardt de mix snel uit door een polymerisatiereactie. Opgedroogd moet de beschermende staalcoating dan minstens tien jaar meegaan. Dat is een hoge eis want staal zet behoorlijk uit door warmte en krimpt bij kou. De laag moet al die tijd blijven hechten aan het staal, meebewegen en toch intact blijven. Dat werkt, maar hoe en waarom precies is niet duidelijk. Elke batch moet vaak een beetje worden gefinetuned omdat er wat variatie kan zitten in de grondstoffen, zo nauw komt de samenstelling.
Groenafval, stro, bamboe, …?
Het biobased grondstoffentekort is fundamenteel. Er is niet genoeg. We realiseren ons niet hoeveel aardolie we gebruiken. Elke jaar komt er in Pernis een gigantische hoeveelheid binnen voor raffinage. Wanneer je die met de trein zou vervoeren, vormen de wagons een aaneengesloten rij van Amsterdam tot Athene. Daarvan maken we allerlei kunststoffen en ook verf. Dat zomaar vervangen lukt niet. Willen we geen aardolie meer gebruiken dan moeten we onze leefstijl drastisch veranderen. Zuiniger zijn met grondstoffen, minder spullen gebruiken.
Lees het volledige artikel in Verf & Inkt Magazine #68